Transport na potrzeby własne w pigułce – co musisz o nim wiedzieć? Wyjaśniamy

Przedsiębiorca ma prawo prowadzić swoją działalność gospodarczą wielotorowo. Nierzadko zdarza się jednak, że chce skorzystać z możliwości dowiezienia pracowników lub sprzętu do miejsca wykonywania pracy. Wówczas realizuje tzw. niezarobkowy przewóz na potrzeby własne. Taka forma transportu funkcjonuje zazwyczaj jako dodatek do głównej formy działalności. Aby móc go zrealizować, należy jednak spełniać określone wymagania. Co musisz wiedzieć o transporcie na potrzeby własne? Czytaj dalej – przygotowaliśmy dla Ciebie krótki poradnik.

Czym jest transport na potrzeby własne?

Wbrew pozorom nie trzeba prowadzić firmy transportowej, by wykorzystać pojazd do przewozu osób lub rzeczy. Wielu przedsiębiorców widzi potrzebę transportu na potrzeby własne. W myśl przepisów jest to każdy przejazd pojazdu po drogach publicznych przeznaczony do krajowego lub międzynarodowego przewozu ludzi, lub rzeczy, wykonywany jako dodatek do głównej działalności. Nie ma znaczenia, czy pojazd jest załadowany, czy nie, a także, czy znajdują się w nim pasażerowie. Aby móc mówić o transporcie na potrzeby własne, przewóz musi spełniać kilka warunków:

– przedsiębiorca ma tytuł prawny do wykorzystywanych pojazdów,

– pojazdy są prowadzone przez przedsiębiorcę lub pracowników,

– przejazd nie jest realizowany w ramach głównej działalności w zakresie usług turystycznych,

– przedsiębiorca ma prawo dysponowania rzeczami przewożonymi danym pojazdem, przewozi je z siedziby firmy lub do siedziby firmy na własne potrzeby,

– przedsiębiorca przewozi pracowników lub ich rodziny.

Transport na potrzeby własne a przepisy

Nie wszyscy przedsiębiorcy są świadomi tego, że nawet przewożąc osoby lub rzeczy na potrzeby własne, obowiązuje ich Ustawa o Transporcie Drogowym z dnia 6 września 2001 roku. To akt prawny, regulujący wszystkie kwestie związane z transportem drogowym, w tym także z niezarobkowym przewozem drogowym. Jeżeli jest on realizowany pojazdem – lub zespołem pojazdów – o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, to przepisy zobowiązują przedsiębiorcę do uzyskania stosownego zaświadczenia. Ma ono na celu potwierdzenie zgłoszenia takiego przewozu jako dodatku do podstawowej działalności (w myśl art. 33).

Istnieją jednak okoliczności, w których przepisy ustawy nie mają zastosowania. Do nich możemy zaliczyć:

– nieodpłatny przewóz osób, jeśli realizowany jest pojazdem lub zespołem pojazdów przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą,

– nieodpłatny przewóz rzeczy realizowany samochodem lub zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Niezbędne formalności dotyczące niezarobkowego przewozu na potrzeby własne

Jak wspomnieliśmy wyżej, przedsiębiorca realizujący transport na potrzeby własne, zobowiązany jest do uzyskania odpowiedniego zaświadczenia. Co więcej, musi także postarać się o wydanie wypisu na pojazd, który kierowca wykonujący przewóz powinien mieć zawsze przy sobie.

Jak można uzyskać wymagane zaświadczenie? Należy złożyć takie dokumenty, jak:

– wniosek o wydanie zaświadczenia,

– oświadczenie o zobowiązaniu się do zatrudnienia kierowcy lub kierowców,

– zaświadczenie o niekaralności,

– wykaz pojazdów samochodowych, którymi zamierza się realizować przewozy,

– dowód wpłaty za uiszczenie opłat administracyjnych.

W przypadku krajowych niezarobkowych przewozów drogowych zaświadczenie wydaje starosta. Międzynarodowym transportem natomiast zajmuje się Główny Inspektor Transportu Drogowego.

Warto wspomnieć, że istnieje kilka sytuacji, w których uzyskanie zaświadczenia nie obowiązuje. W odniesieniu do art. 33 punktu 2, przedsiębiorca nie musi się o nie starać, jeśli przewóz niezarobkowy wykonywany jest w ramach powszechnych usług pocztowych lub jeśli właściciel firmy ma uprawnienia do realizowania transportu drogowego. Co więcej, z tego obowiązku są zwolnieni rolnicy, których dotyczą przepisy ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Jakie wymagania muszą spełnić kierowcy?

Transport na potrzeby własne – jak każdy inny przewóz – podlega stosownej ustawie. Oznacza to, że przedsiębiorca może samodzielnie go zrealizować lub zatrudnić kierowcę, który spełnia następujące warunki:

– ma ukończone 21 lat,

– posiada stosowne uprawnienia do kierowania pojazdem,

– ukończył szkolenie okresowe lub kwalifikację wstępną (lub wstępną przyspieszoną) i uzyskał wpis kodu 95 do prawa jazdy,

– nie ma przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.

Czas pracy kierowcy i tachograf w przewozach niezarobkowych

Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy przy wykonywaniu przewozu niezarobkowego istnieje obowiązek przestrzegania norm czasu pracy kierowcy i tym samym – rejestrowania go na tachografie. Odpowiedź jest prosta – zdecydowanie tak. Jeżeli dopuszczalna masa całkowita pojazdu lub zespołu pojazdów przekracza 3,5 tony, obowiązuje Rozporządzenie WE 561/2006 oraz Ustawa o czasie pracy kierowców. W związku z tym zarówno kierowca, jak i przedsiębiorca, są zobowiązani do przestrzegania czasu pracy i używania tachografu.

Co więcej, przedsiębiorca realizujący transport na potrzeby własne ma obowiązek zatrudnienia kierowcy jedynie na podstawie umowy o pracę. Ma też obowiązek wystąpić do PWPW o wydanie karty firmowej. Po jej otrzymaniu należy zablokować nią tachograf.

Pamiętaj, że załatwienie powyższych formalności jest absolutnie obowiązkowe. Podczas kontroli policji lub ITD kierowca musi posiadać stosowne dokumenty, aby uniknąć dotkliwych kar finansowych. Nie wiesz, jak zaplanować pracę kierowcy w przewozie na potrzeby własne? Skorzystaj z Akademii Czasu Pracy – szereg szkoleń, w których nie brakuje praktycznych ćwiczeń, pomoże Ci zaznajomić się z obowiązującymi przepisami.